متانول یک ماده بی‌رنگ و فرّار است که بوی خاصی دارد و مدت‌هاست که برای مصارف مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرد. این ماده هم در صنایع گوناگون کاربرد دارد و هم مصرف غیرصنعتی دارد. اما به دلیل این که متانول می‌تواند مسمومیت و مشکلات جسمی برای انسان به دنبال داشته باشد، باید در روش مصرف آن نکات ایمنی را رعایت کنید.
به‌هرحال اگر می‌خواهید با متانول و ویژگی‌های آن، تاریخچه کشف متانول، کاربرد متانول و نکات دیگری درباره این ماده شیمیایی آشنا شوید، مطالعه ادامه مطلب را از دست ندهید.
فهرست مطالب
الکل صنعتی چیست؟
فرمول شیمیایی الکل صنعتی یا اتیل الکل تقطیر شده C2H5OH است. به طور کلی الکل صنعتی مقاومت بالایی دارد و به شکل اتیل الکل خالص، الکل دناتوره شده و مخلوط های حلال ویژه مورد استفاده قرار می گیرد.
الکل صنعتی یکی از بهترین حلال‌های آلی است و به همین دلیل در صنایع داروسازی و آزمایشگاه‌ها کاربرد زیادی دارد. همچنین، از الکل صنعتی برای جلوگیری از رشد میکروب در تولیدات دارویی استفاده می‌شود. از دیگر کاربردهای الکل صنعتی، می‌توان به تولید روکش قرص، استفاده به‌عنوان ضدعفونی‌کننده، تولید مواد آرایشی و بهداشتی و ساخت عطر و ادوکلن اشاره کرد. علاوه بر این، ازآنجاکه الکل صنعتی نقطه ذوب پایینی دارد، در یخ‌سازی هم به کار می‌رود.
در الکل صنعتی درصدی متانول وجود دارد، اما در الکل طبی یا سفید فقط اتانول خالص وجود دارد و هیچ متانولی در آن دیده نمی‌شود.
متانول چیست؟
متانول که با عنوان الکل صنعتی، الکل چوب، متیل الکل و یا الکل متیلیک هم شناخته می‌شود، یک مایع شفاف است که با فرمول شیمیایی CH3OH تهیه می‌شود و ساده‌ترین نوع الکل به شمار می‌رود. این ماده از خاصیت قطبی برخوردار است و به همین دلیل یک حلال خوب به شمار می‌رود.
از متانول بیشتر برای ایجاد سوخت، ضدیخ و حلال استفاده می‌شود. متانول به علت ویژگی‌هایی که دارد واکنش‌های متعددی با ترکیبات شیمیایی می‌دهد و به همین دلیل می‌توان مواد شیمیایی مختلفی از آن تهیه کرد. به‌عنوان نمونه، با کربونیل کردن متانول می‌توان اسید استیک تولید کرد.
درصد بسیار کمی از متانول در برخی موجودات زنده و میوه‌ها و سبزی‌ها به طور طبیعی وجود دارد. همچنین، متانول خالص ماده مهمی در سنتز شیمیایی است.
برای تولید مؤثر متانول از کاتالیزورهایی که قابلیت کار در دماهای پایین مثل مس را دارند، استفاده می‌شود. متانول کم‌فشار در اواخر دهه 1960 با فناوری متعلق به جانسون متی، ساخته شد. رایج‌ترین و اقتصادی‌ترین ماده اولیه برای تولید متانول، گاز طبیعی است. بااین‌حال، از مواد اولیه دیگر هم می‌توان برای تولید این ماده استفاده کرد.
مثلاً در کشور چین از زغال‌سنگ به‌عنوان ماده اولیه تولید متانول استفاده می‌کنند. درگذشته، متانول توسط تقطیر مخرب چوب تولید می‌شد، اما روش مدرن تهیه متانول بر اساس ترکیب مستقیم گاز مونوکسیدکربن و هیدروژن در حضور کاتالیزور است. به طور فزاینده‌ای، سینگاس، مخلوطی از هیدروژن و مونوکسید کربن حاصل از زیست‌توده، برای تولید متانول استفاده می‌شود.
تاریخچه کشف متانول
وقتی سلولز که قند اصلی موجود در چوب و بعضی گیاهان است به‌واسطه باکتری‌ها تخمیر شود، متانول ایجاد می‌شود. تولید این ماده به‌عنوان حلال برای مقاصد علمی موردتوجه و مفید واقع شد، اما درعین‌حال خوردن آن هم بسیار خطرناک است.
مصریان باستان درگذشته، برای مومیایی کردن اجساد خود از ترکیبات مختلف مثل متانول استفاده می‌کردند که آن را از تجزیه چوب به دست می‌آوردند. به همین علت به الکل متانول، الکل چوب هم گفته می‌شود. متانول خالص اولین‌بار در سال 1661 میلادی و از راه تقطیر شمشاد به دست آمد و از آن زمان روزبه‌روز بیشتر مورداستفاده قرار گرفت.
پس از آن در سال 1826 میلادی، یک شیمی‌دان آلمانی به نام ماتیاس پیر، متانول را از گاز سنتز به دست آورد. طی فرایندی که او پشت سر گذاشت از کرومات روی به‌عنوان کاتالیزور استفاده کرد و این کار را در شرایط سخت و با دمای حدود 433 درجه سانتی‌گراد انجام داد.
درباره واژه متانول هم باید گفت که این اصطلاح از کلمه «متیلن» گرفته شده و سال 1840 میلادی ابداع شده است. پس از آن برای توصیف «متیل الکل» به کار برده شده و در سال 1892 به «متانول» خلاصه شد.
کاربرد متانول
از متانول هم برای مصارف صنعتی و هم مصارف غیرصنعتی استفاده می‌شود که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:
مصارف صنعتی الکل متانول
- استفاده در آزمایشگاه‌های شیمیایی
- استفاده در صنایع چسب‌سازی و موم سازی
- استفاده برای تولید استرهای متیل
- استفاده به‌عنوان حلال و ضد یخ در خطوط لوله و مایع واشر شیشه
- استفاده در فناوری‌های مربوط به گاز با مایعات
- استفاده به‌عنوان افزودنی بنزین
- استفاده در کوره‌های کمپینگ و قایقرانی به‌عنوان سوخت
مصارف غیرصنعتی الکل متانول
- استفاده در کشاورزی
- استفاده در تولید کاغذ و پلاستیک
- استفاده در صنایع نساجی، پارچه و چرم
- استفاده به‌عنوان ماده اولیه در محصولات ظرف‌شویی و خشک‌شویی
مسمومیت متانول
متانول یک مایع بی‌رنگ، فرار و قابل‌اشتعال است که برخلاف اتانول، برای مصرف انسان سمی است. فرقی نمی‌کند متانول را ببلعید، استنشاق کنید و یا از طریق پوست جذب بدنتان شود، به‌هرحال باید دقت کنید که مسمومیت با متانول می‌تواند کشنده باشد.
از جمله علائم اولیه مسمومیت با متانول می‌توان به سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، گیجی، و افسردگی سیستم عصبی مرکزی اشاره کرد. پس از بروز این علائم اولیه ممکن است حدود 10 تا 30 ساعت بعد، مشکلات دیگری مانند تاری دید و ازبین‌رفتن کامل بینایی ظاهر شود.
متانول در بدن، به‌ویژه در کبد، به مواد سمی مختلف مثل اسید فرمیک و فرمالدئید تبدیل می‌شود. این ترکیبات بسیار خطرناک هستند و می‌توانند باعث انواع آسیب‌های بافتی، مشکلات عصبی، ناراحتی‌های گوارشی، مشکلات چشمی، یا اسیدی شدن خون شوند. در صورت مسمومیت شدید خطراتی مانند نابینایی و حتی مرگ فرد را تهدید خواهد کرد.
اما مسمومیت با متانول را می‌توان با پادزهرهای اتانول یا فومپیزول درمان کرد. هر دوی این داروها برای کاهش عملکرد الکل دهیدروژناز بر روی متانول از طریق مهار رقابتی عمل می‌کنند؛ بنابراین بیشتر از این که به متابولیت‌های سمی تبدیل شود، از طریق کلیه‌ها دفع خواهد شد.
لازم است بدانید که شایع‌ترین علت مسمومیت با متانول در ایران به دلیل مصرف مشروبات الکلی آلوده به متانول است.
جمع‌بندی
حتماً با خواندن این مطلب متوجه شدید که متانول مایعی بی‌رنگ و فرار با بوی تند است که به طور کامل با آب مخلوط می‌شود. به‌علاوه، توضیح دادیم که از متانول برای ساخت و تولید مجموعه متنوعی از محصولات استفاده می‌شود. البته به‌خاطر داشته باشید که برای کاربرد این ماده باید جوانب احتیاط را رعایت کرده و مراقب سلامتی خود باشید.
متانول در کارخانه‌های زیادی تولید می‌شود و به‌صورت بسته‌بندی و یا فله در اختیار خریداران قرار می‌گیرد. یکی از بهترین مراکز فروش الکل متانول شرکت نویان شیمی است که می‌توانید برای داشتن اطلاعات بیشتر درباره این محصول، استعلام قیمت یا مشاوره با ما تماس بگیرید.
فروش متانول پتروشیمی شیراز، زاگرس، کاوه
فروش متانول به صورت حواله و بشکه شده
موجود در انبار تهران
جهت ثبت سفارش و آگاهی از قیمت تماس حاصل بفرمائید.
مدیریت فروش امامی
02177093815-09129573799
