بی‌کربنات سدیم که ما در زندگی روزمره آن را با عنوان جوش شیرین می‌شناسیم، یک ماده پر کاربرد است. این ماده در زمان ترکیب‌شدن با رطوبت و مواد اسیدی مثل ماست، شکلات یا کره واکنش نشان می‌دهد و در نتیجه این واکنش شیمیایی، حباب‌های کربن‌دی‌اکسید در دمای فر آزاد شده و باعث افزایش حجم محصولات پختی از جمله نان و کیک خواهد شد.
در این مطلب به معرفی بی کربنات سدیم یا جوش شیرین می پردازیم، درباره کاربردهای جوش شیرین توضیح خواهیم داد، فرق جوش شیرین صنعتی و جوش شیرین خوراکی را بررسی می کنیم، و در نهایت درباره شرایط نگهداری سدیم بی کربنات یا همان بی کربنات سدیم صحبت خواهیم کرد.
فهرست مطالب
بی‌کربنات سدیم چیست؟
در پاسخ به سؤال، باید توضیح داد که برای اولین‌بار و در سال 1791 میلادی بود که یک شیمی‌دان فرانسوی به نام «نیکلاس لبلانک» توانست کربنات سدیم را تولید کند. پس از آن و در سال 1846 میلادی، دو نانوای آمریکایی به نام‌های «جان دوایت» و «آستین چرچ» اولین کارخانه تولید جوش‌شیرین از کربنات سدیم و دی‌اکسیدکربن را در آمریکا راه‌اندازی کردند.
در ادامه باید اضافه کرد که بی‌کربنات سدیم در دهه 1800 میلادی توسط شخصی به نام «رادیارد کیپلینگ» معرفی شد. در آن زمان از این ترکیب برای جلوگیری از خراب‌شدن ماهی تازه صید شده، استفاده می‌شد. این نوع مصرف، متداول‌ترین مورداستفاده از سدیم بی‌کربنات بود.
بعد از ذکر این تاریخچه کوتاه، به سراغ ویژگی‌های بی‌کربنات سدیم در علم شیمی می‌رویم. بی‌کربنات سدیم که بیشتر با عنوان جوش‌شیرین شناخته می‌شود، یک ترکیب آمفوتریک است. محلول‌های آبی به دلیل تشکیل اسیدکربنیک و یون هیدروکسید نسبتاً قلیایی هستند. این ماده می‌تواند به‌عنوان ترکیب شستشو دهنده به‌منظور ازبین‌بردن هر نوع ناخالصی اسیدی از «مایعات خام» و تولید نمونه خالص‌تر مورداستفاده قرار گیرد. در نتیجه واکنش بی‌کربنات سدیم و اسید، یک نمک معدنی و اسیدکربنیک به وجود می‌آید که به‌راحتی به دی‌اکسیدکربن و آب تجزیه خواهد شد.
علاوه بر این، سدیم بی‌کربنات با اسید استیک که در سرکه موجود است، واکنش نشان می‌دهد و استات سدیم، آب و دی‌اکسیدکربن تولید می‌کند. کربنات سدیم با بازهایی مانند هیدروکسید سدیم نیز واکنش داده و کربنات‌ها را تشکیل می‌دهد.
حتماً می‌دانید که اضافه‌کردن جوش‌شیرین به بعضی مواد، باعث پف‌کردن آنها در هنگام پخت می‌شود. این موضوع ناشی از واکنش تجزیه سدیم بی‌کربنات یا جوش‌شیرین است. سرعت انجام این واکنش شیمیایی مثل خیلی دیگر از واکنش‌ها به دمای محیط بستگی دارد. واکنش تجزیه بی‌کربنات سدیم بدون حضور رطوبت با سرعت بسیار کمی انجام می‌شود. ازآنجاکه جوش‌شیرین مانند هر ترکیب دیگری طول عمر مفیدی دارد، باید قبل از استفاده حتماً از سالم‌بودن آن اطمینان حاصل کنید. به‌علاوه باید آن را در ظروف و کیسه‌هایی که امکان نفوذ رطوبت به آنها وجود ندارد، نگهداری نمایید.
کاربردهای جوش‌شیرین
بی‌کربنات سدیم که ما آن را بیشتر با نام جوش‌شیرین می‌شناسیم، هم در صنایع گوناگون و هم در خانه و زندگی روزانه کاربردهای متنوعی دارد. در ادامه با کاربردهای جوش‌شیرین که یک پودر سفیدرنگ و بی بو است آشنا می‌شویم:
کاربرد جوش‌شیرین در صنایع مختلف
– از جوش‌شیرین در تولید دئودورانت استفاده می‌شود. بد نیست بدانید که عرق انسان بدون بو است و بوی عرق در اثر واکنش با باکتری‌های موجود در زیر بغل ایجاد می‌شود. جوش‌شیرین به علت خاصیت ضدباکتریایی، می‌تواند با باکتری‌های سطح پوست واکنش نشان دهد و آن را به مواد اسیدی تبدیل کند. در این صورت است که از ایجاد بوی بد عرق جلوگیری می‌شود. باتوجه‌به این موضوع، سدیم بی‌کربنات یکی از مواد اصلی در ترکیبات دئودورانت‌ها به شمار می‌رود.
– از بی‌کربنات سدیم در صنایع تولید پلاستیک و پلیمرهای پیچیده به‌عنوان تصفیه‌کننده و کاتالیزور استفاده می‌شود. تجزیه بی‌کربنات سدیم موجب آزادشدن دی‌اکسیدکربن می‌شود. از این ویژگی در تولید لاستیک و پلاستیک استفاده‌های بی‌شماری صورت می‌گیرد.
– بیست و پنج درصد از کل جوش‌شیرین دامی کاربردی در سراسر دنیا به‌عنوان افزودنی خوراک دام استفاده می‌شود.
– بیشتر محصولات برطرف‌کننده لک صورت، حاوی جوش‌شیرین هستند که به‌عنوان یک ماده اولیه در فرمولاسیون آنها به کار می‌رود.
– در رنگرزی پشم، ابریشم و چرم از بی‌کربنات سدیم گرید صنعتی استفاده می‌شود.
– خاصیت ضدعفونی‌کننده بی‌کربنات سدیم، آن را به یک ماده ارزشمند در صنایع دارویی تبدیل کرده است. این ترکیب با ضدعفونی‌کردن، باکتری‌ها و قارچ‌ها را از بین می‌برد.
– کپسول‌های آتش‌نشانی خشک که در خانه‌ها و محیط‌های کاری استفاده می‌شود، حاوی سدیم بی‌کربنات برای مقابله با آتش‌سوزی‌های ناشی از جریان الکتریکی است.
کاربرد جوش‌شیرین در صنایع غذایی
– در صنایع غذایی از بی‌کربنات سدیم برای تهیه نان و شیرینی‌پزی استفاده بسیاری می‌شود. در واقع، بی‌کربنات سدیم به‌عنوان ماده اولیه به کینگ پودر هم به کار می‌رود. همان‌طور که می‌دانید، کاربرد بکینگ پودر برای افزایش حجم خمیر تهیه انواع نان، شیرینی، کیک، کراکر، ویفر و غیره ضروری است.
– بی‌کربنات سدیم یا جوش‌شیرین، به‌عنوان ایجادکننده کف یا گاز در مواد غذایی مثل نوشیدنی‌های گازدار استفاده می‌شود. کاربرد این ماده باعث می‌شود که دی‌اکسیدکربن محلول در نوشابه‌ها به‌عنوان حباب گاز آزاد شود.
کاربرد جوش‌شیرین در زندگی روزمره
- استفاده به‌عنوان دهان‌شویه و برای تمیزکردن دندان‌ها
- استفاده برای سفیدی و تمیزکردن لباس‌ها و پاک‌کردن لکه‌های روی آنها
- استفاده برای پاک‌کردن انواع لکه‌ها از روی سطوح مختلف مثل سرویس بهداشتی، آشپزخانه، کف خانه، اجاق‌گاز و مایکروفر
- استفاده برای پاک‌کردن لکه‌ها از روی فرش
- استفاده برای ازبین‌بردن بوی بد در فضا
- استفاده برای ضدعفونی‌کردن میوه‌ها و سبزیجات
- استفاده برای برق انداختن ظروف نقره در ترکیب با سرکه سفید
- استفاده برای نرم کردن سبزیجات در حال پخت مثل نخودفرنگی و غیره
فرق جوش‌شیرین صنعتی و خوراکی
نوشته‌های روی بسته‌بندی جوش‌شیرین، نشان می‌دهد که گرید این ماده خوراکی و یا صنعتی است. جوش‌شیرین صنعتی از کربنات سدیم با فرمول Na2CO3 تشکیل شده که خلوص و کیفیت کمتری نسبت به جوش‌شیرین خوراکی دارد. ناخالصی جوش‌شیرین معمولاً شامل فلزات سنگین، آهن، کربنات سدیم و آرسنیک و کلر است. ولی جوش‌شیرین خوراکی دارای خلوص و کیفیت بالاتری است. هر دو ماده دارای آنیون کربنات و کاتیون سدیم هستند. اما از جوش‌شیرین خوراکی برای تولید نوشابه‌های گازدار و تهیه مایه‌خمیر و پودر کیک استفاده می‌شود.
شرایط نگهداری سدیم بی‌کربنات
بی‌کربنات سدیم را باید در بسته‌بندی‌های دارای تهویه مناسب و در محیط خشک و خنک نگهداری کرد. توصیه می‌شود تولید و تجمع گردوغبار را برای این ماده به حداقل برسانید. همچنین دقت کنید که این ترکیب با چشم‌ها و پوست شما تماس نداشته باشد و اگر روی لباس شما جمع شد، لباس خود را به‌سرعت تعویض کرده و آن را بشویید.
جمع‌بندی
بر اساس توضیحاتی که دادیم، می‌توان گفت بی‌کربنات سدیم یا جوش‌شیرین، یک ماده پر استفاده در صنایع غذایی محسوب می‌شود. باتوجه‌به مصرف عمده جوش‌شیرین در محصولات خوراکی، کیفیت و اصل بودن بی‌کربنات سدیم یک فاکتور مهم برای تولیدکنندگان محصولات خوراکی است. همچنین بهتر است برای استفاده از بی‌کربنات سدیم در سایر شاخه‌های صنعت نوع مرغوب آن را خریداری کرد.
شرکت نویان شیمی، در زمینه عرضه مواد شیمیایی از جمله بی‌کربنات سدیم فعال است و توجه ویژه‌ای به کیفیت محصولات دارد. به‌منظور اطلاع از قیمت فروش و خرید بی‌کربنات سدیم می‌توانید با کارشناسان فروش ما تماس حاصل نموده و پس از کسب اطلاعات لازم برای خرید اقدام کنید.
- فروش بی کربنات سدیم
- جوش شیرین مالان و معین پارس
- بسته بندی کیسه های 25 کیلوگرمی
- موجود در انبار تهران
جهت ثبت سفارش و اطلاع از قیمت با کارشناسان فروش ما تماس حاصل بفرمایید.
مدیریت فروش امامی
02177093815-09129573799
